Trong bài viết này, chúng ta sẽ xem xét network là gì, đâu là loại thiết bị mà bạn sẽ làm việc và loại công việc liên quan. Đây là bài viết dành cho những người mới bắt đầu hoàn toàn chưa biết về hệ thống mạng.
Network là một sự kết nối giữa tối thiểu 2 thiết bị mạng với nhau, đơn giản nhất có thể là 2 máy tính để chia sẻ dữ liệu, và cũng có thể là một hệ thống rất lớn bao gồm nhiều thiết bị khác nhau ở quy mô toàn cầu như hệ thống Internet.
1. Network có vai trò gì
Mạng được sử dụng vì một số lý do, theo cách này hay cách khác, thường là dùng để chia sẻ thông tin, file hay các ứng dụng với nhau. Một mạng có thể nhỏ bằng hai máy tính kết nối trực tiếp với nhau, hoặc lớn như mạng lưới internet với hàng triệu thiết bị trên toàn cầu.
2. Phần cứng của mạng
Thiết bị mạng là những thiết bị được sử dụng để kết nối trong một mạng hay nhiều mạng lại với nhau. Để xây dựng một hệ thống mạng, chúng ta cần có những thiết bị cần thiết. Hãy để chúng tôi cung cấp cho các bạn một cái nhìn tổng quan về một số thiết bị phần cứng cơ bản thường được sử dụng
2.1 Host devices
Host devices là những thiết bị được sử dụng bởi người dùng cuối. Vào một thập kỉ trước, chúng ta sử dụng nhiều nhất là máy tính để bản, nhưng ngày nay thì nó bao gồm thêm cả laptop, smartphone và máy tính bảng
2.2 Server
Server, hay còn gọi là máy chủ, cũng tương tự như máy tính nhưng nó có vai trò khác trong mạng. Ví dụ, trong hoạt động của dịch vụ email, máy chủ đóng vai trò kết nối cho rất nhiều người và sẽ phải hoạt động 24/7.
Máy chủ sử dụng linh kiện tương tự như những gì bạn thấy trong máy tính, nhưng tùy thuộc vào nhiệm vụ của chúng mà các phần cứng đó sẽ có một chút thay đổi để trở nên đáng tin cậy hơn.
2.3 Network Interface Card
Để kết nối máy tính và máy chủ với một mạng, cần phải có một số giao diện kết nối. Chúng ta sẽ sử dụng NIC cho việc này. Trong laptop, máy tính bảng hay smartphone thì bạn có thể có được NIC không dây với sóng vô tuyến hay anten.
2.4 Communication Links
Nói một cách đơn giản, nó chính là sợi dây cable mạng mà bạn sử dụng. Có nhiều loại dây cable khác nhau, và thưởng thì trong mạng local bạn sẽ thấy sự xuất hiện của cable UTP. Trước kia, kết nối Internet cũng có thể sử dụng DSL, đường dây điện thoại dùng trong viễn thông, hoặc có thể truy cập Internet qua cáp COAX như TV. Ngày nay thì cable quang tốc độ cao đã được sử dụng nhiều và phổ biến hơn rất nhiều, bên cạnh đó là các công nghệ không dây để phục vụ cho việc liên lạc.
2.5 Switches
Đây là thiết bị đóng vai trò vô cùng quan trọng và được sử dụng phổ biến nhất trong lĩnh vực network. Trong mạng local, thiết bị chuyển mạch được sử dụng để kết nối máy tính và server với mạng, cho phép chúng giao tiếp với nhau. Switch cũng có rất nhiều loại, có loại để bàn 6-8 cổng dùng cho gia đình, hay những thiết bị lớn có thể cung cấp kết nối cho hàng trăm thiết bị kết nối.
2.6 Routers
Khác với switch, router thường được sử dụng vì những lý do đặc thù hơn. Giống với tên gọi của nó, router sẽ giúp người quản trị mạng tìm ra đúng con đường để đến đích. Giống như bản đồ giao thông, có rất nhiều con đường khác nhau để cho một gói tin di chuyển từ điểm A đến điểm B. Bằng cách trao đổi thông tin về hệ thống mạng giữa các bộ định tuyến với nhau, chúng ta có thể tính toán và cấu hình đường đi đến từng điểm trong mạng. Cũng như switch, router có nhiều loại kích thước và được sử dụng trong nhiều mạng có quy mô khác nhau.
2.7 Firewall
Internet không chỉ mang lại những điều tuyệt vời, mà nó cũng đi kèm với nhiều thứ độc hại, ví dụ như viruss, phần mềm độc hại và hackers. Firewall được sử dùng nhằm mục đích kiểm tra traffic trong mạng và loại bỏ những traffic độc hại đó. Ngoài ra, nó cũng có thể được sử dụng để mã hóa traffic để các nhân viên làm việc từ xa có thể truy cập vào mạng của công ty một cách an toàn
2.8 Access Point
Access Point là các thiết bị dùng để thu phát sóng wifi, tạo ra mạng wireless, hay còn gọi là mạng không dây, hoặc WLAN. Các thiết bị này được kết nối với switch hoặc router thông qua cổng Ethernet để phát Wifi. Thiết bị Access Point giúp mở rộng mạng một cách dễ dàng hơn cũng như đem lại cho mạng tính linh hoạt hơn rất nhiều so với những mô hình mạng truyền thống.
3. Network Protocols - Giao thức mạng
Có rất nhiều vendors - nhà cung cấp khác nhau trong lĩnh vực bán thiết bị mạng. Có thể kể đến những vendors phổ biến như Cisco, Juniper, HP, Dell, Mikrotik và rất nhiều cái tên khác nữa. Bằng một cách nào đó mà chúng ta có thể xây dựng hệ thống mạng bằng cách sử dụng thiết bị từ nhiều hãng khác nhau mà không gặp bất kỳ vấn đề nào. Lý do chính là vì mạng hoạt động dựa trên các tiêu chuẩn chung. Mặc dù khác nhau về phần cứng, nhưng tiêu chuẩn trong mạng thì được sử dụng giống nhau ở khắp mọi nơi.
4. Networking Tracks
Trong networking, có rất nhiều khái niệm khác nhau. Chúng ta sẽ điểm qua một vài nội dung chính và phổ biến nhất.
4.1 Routing và Switching
Định tuyến và chuyển mạch chính là 2 nội dung quan trọng và không thể nào bỏ qua. Nó sẽ tạo ra kết nối và sự liên lạc giữa các thiết bị ở trong mạng.
4.2 Voice over IP
Ban đầu, mạng máy tính chỉ được xây dựng cho traffic là data và nó tách biệt với telephony. Tuy nhiên thì ngày nay, data sẽ bao gồm tất cả với sự xuất hiện của VoIP - thoại qua IP. Họ sử dụng IP phone kết nối với mạng và một hệ thống điện thoại kỹ thuật số. Tuy nhiên cần đảm bảo rằng voice traffic cần phải được ưu tiên, nếu không bạn sẽ nhận về âm thanh chất lượng kém và có thể sẽ có thiếu sót về nội dung.
4.3 Wireless
Trở lại quá khứ thì một hệ thống mạng chỉ bao gồm các máy tính để bàn với những kết nối vật lý từ các dây cable. Tuy vậy, mọi thứ phát triển thật nhanh chóng và vào thời điểm hiện tại, hệ thống thiết bị cuối đã trở nên khác biệt hoàn toàn. Rất nhiều người dùng trong văn phòng sẽ sử dụng máy tính xách tay, điện thoại di động và máy tính bảng. Vậy nên, để có thể kết nối được tất cả những thiết bị đó với nhau thì wireless là điều không thể thiếu. Bạn cần phải hiểu được cách mà data được truyền và nhận thông qua sóng vô tuyến, và một hệ thống được xây dựng cần được xây dựng như thế nào với các access point và controller
.4.4 Data Center
Data Center là một hệ thống gồm cả nghìn server. Nó được bảo quản trong điều kiện nhiệt độ thấp, sạch bụi, và hoàn toàn tránh khỏi các mối đe dọa khác để đảm bảo có thể luôn luôn hoạt động ổn định. Những máy chủ này được sử dụng bởi rất nhiều người trên toàn cầu, vậy nên nó sẽ có những yêu cầu khác so với những thiết bị mạng thông thường mà bạn sử dụng trong gia đình hay văn phòng.
4.5 Security
Network security là một chủ đề rất rộng và có nhiều vấn đề cần phải giải quyết, điển hình có thể kể đến như:
- Giám sát traffic trong mạng, đảm bảo cho hệ thống không bị tấn công hay xâm nhập trái phép từ bên ngoài.
- Chặn traffic độc hại bằng thiết bị mạng, ví dụ như firewall
- Mã hóa traffic giữa các mạng khác nhau bằng VPN
- Xác thực người dùng trước khi có quyền truy cập vào trong mạng
- Tạo ra chính sách bảo mật cho mạng và đảm bảo rằng chúng sẽ được thực thi
5. Kết luận
Sau bài viết này, hy vọng các bạn sẽ có được cái nhìn tổng quan về networking. Và nếu bạn muốn bắt đầu, thì kiến thức đến từ khóa học CCNA là một sự khởi đầu tuyệt vời. Bọn mình sẽ không đi sâu vào chương trình học, mà chỉ khai thác những nội dung trong CCNA đã và đang được sử dụng trong hệ thống mạng của các văn phòng, doanh nghiệp ngày nay.