Modem là gì? Tìm hiểu tính năng, cách thức hoạt động và phân loại Modem

Modem là thiết bị mạng phổ biến hay gặp nhất trong hệ thống mạng gia đình, thường được sử dụng để kết nối với nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) như Viettel, VNPT, FPT... Modem có nhiệm vụ điều chế tín hiệu sóng để mã hoá thông tin kỹ thuật số và đồng thời giải đầu tín hiệu. Sau đó, nó tạo lại thông tin kỹ thuật số ban đầu.

Có thể bạn đã nhìn thấy hoặc nghe nhắc đến thiết bị modem nhưng chưa thực sự hiểu rõ về nó. Hãy cùng CNTTShop tìm hiểu chi tiết tính năng, cách thức hoạt động và phân loại các loại modem phổ biến ở nội dung sau đây của bài viết.

1. Modem là gì?

Modem được viết tắt của cụm từ Modulator and Demodulator hay được gọi là bộ điều giải. Đây là thiết bị phần cứng được sử dụng để kết nối các thiết bị được kết nối trong mạng LAN với internet, chức năng chủ yếu của modem là chuyển đổi tín hiệu Analog từ cáp thoại sang tín hiệu kiểu kỹ thuật số. Ở kiểu tín hiệu kỹ thuật số dữ liệu được lưu trữ dưới dạng 0 và 1, modem đồng thời làm cả hai nhiệu vụ là điều chế và giải điều chế.

Modem thiết bị chuyển đổi tín hiệu số sang tín hiệu sóng tương tự (analog) và ngược lại

2. Các tính năng quan trọng của Modem

2.1. Điều chế và giải điều chế

Điều chế là quá trình biến đổi tín hiệu từ dạng số (thông tin kỹ thuật số) sang dạng sóng tương tự (analog) để truyền qua các phương tiện truyền thông như cáp đồng trục, cáp quang, sóng radio, v.v.

Giải điều chế là quá trình ngược lại, biến đổi tín hiệu từ dạng sóng tương tự (analog) thành dạng số (thông tin kỹ thuật số) để máy tính hoặc thiết bị có thể hiểu và xử lý.

Modem có khả năng điều chế tín hiệu số thành sóng tương tự để truyền đi và giải điều chế tín hiệu sóng tương tự thành dữ liệu số để máy tính hoặc thiết bị kết nối tới có thể hiểu và xử lý.

2.2. Truyền và nhận dữ liệu

Modem cho phép truyền và nhận dữ liệu qua các phương tiện truyền thông như đường dây điện thoại, cáp hoặc kết nối vệ tinh. Giúp mọi dữ liệu của người dùng tạo ra có thể được truyền và nhận trên toàn cầu.

Modem cho phép truyền dữ liệu từ máy tính hoặc thiết bị của bạn đến mạng Internet. Khi bạn gửi email, truy cập trang web hoặc tải tệp xuống, modem giúp mã hóa và truyền dữ liệu qua đường truyền.

Modem cũng có khả năng nhận dữ liệu từ mạng Internet và giải mã nó để hiển thị trên máy tính hoặc thiết bị của bạn. Ví dụ, khi bạn xem video trực tuyến hoặc tải tệp từ máy chủ, modem giúp giải mã dữ liệu và hiển thị nó cho bạn.

2.3. Kiểm soát lưu lượng

Modem kiểm soát lưu lượng dữ liệu giữa các thiết bị kết nối trong mạng, modem giúp phân phối băng thông mạng cho các thiết bị khác nhau. Nó đảm bảo rằng không có thiết bị nào chiếm hết tài nguyên mạng và đảm bảo công bằng cho tất cả.

Modem có thể thiết lập quy tắc để ưu tiên hoặc hạn chế lưu lượng dữ liệu của từng thiết bị. Ví dụ, bạn có thể ưu tiên lưu lượng cho máy tính làm việc trước khi cho phép các thiết bị khác sử dụng mạng.

Modem cũng có khả năng kiểm soát lưu lượng dựa trên các quy tắc bảo mật. Nó có thể chặn hoặc giới hạn truy cập của các thiết bị không được ủy quyền.

2.4. Chia sẻ kết nối

Modem kết nối mạng gia đình, doanh nghiệp với nhà cung cấp dịch vụ Internet. Điều này cho phép nhiều thiết bị cùng truy cập Internet thông qua một modem duy nhất. Thông thường, modem kết hợp với router để tạo ra mạng LAN và cho phép chia sẻ kết nối Internet với nhiều thiết bị khác nhau.

2.5. Kiểm soát, sửa lỗi hiệu quả

Khi thông tin được truyền nếu không kiểm soát lỗi thì dữ liệu sẽ mất hoặc hỏng. Từ đó dẫn tới hiệu suất kém thậm chí hỏng hoàn toàn Modem.

Những Modem chủ động phát hiện lỗi như vậy khi truyền và truyền lại sẽ hỏng, mất dữ liệu. Nhằm cải thiện chất lượng kết nối, bảo đảm dữ liệu nhận chính xác. 

3. Cách thức hoạt động của Modem

Hai thành phần chính của modem là điều chế và giải điều chế. Trường hợp modem có thể thực hiện đồng thời cả hai nhiệm vụ. Dưới đây là hoạt động từng bước của modem:

Bước 1:

Tạo dữ liệu: Khi dữ liệu cần được truyền đi, nó sẽ được tạo trước tiên. Do đó, hệ thống máy tính tạo ra dữ liệu ở dạng kỹ thuật số 0 và 1.

Bước 2:

Điều chế: Điều chế được định nghĩa là quá trình chuyển đổi tín hiệu dữ liệu số của máy tính thành tín hiệu dữ liệu tương tự để các tín hiệu này có thể truyền đi trên internet. Dữ liệu số được mã hóa thành sóng mang.

Bước 3:

Truyền: Kết quả của quá trình điều chế là dữ liệu đã được điều chế được truyền qua đường truyền đến modem đang nhận nó.

Bước 4:

Giải điều chế: Giải điều chế được định nghĩa là một quá trình trong đó tín hiệu dữ liệu tương tự từ internet được chuyển đổi thành tín hiệu dữ liệu số để hệ thống máy tính có thể hiểu được chúng. Trong quá trình giải điều chế, dữ liệu số từ sóng mang được giải mã.

Bước 5:

Giải mã: Kết quả của quá trình giải điều chế là dữ liệu được giải điều chế đang được gửi đến hệ thống máy tính để chúng sử dụng tiếp.

4. Các loại Modem phổ biến hiện nay, thịnh hành 2023

Có nhiều loại modem khác nhau. Mỗi modem có những tính năng khác nhau và mang lại những lợi ích khác nhau. Dưới đây là các loại modem phổ biến nhất hiện nay:

4.1. Modem độc lập gắn ngoài External

Đây là một modem độc lập không chứa tính năng của bộ định tuyến. Thông thường nó không được kết nối trực tiếp vào máy tính. Thay vào đó, nó sẽ được gắn vào một bộ định tuyến riêng để bạn có thể chia sẻ kết nối của mình với nhiều thiết bị mạng xung quanh nhà hoặc văn phòng.

4.2. Modem tích hợp với bộ định tuyến

Loại thiết bị này kết hợp modem với router, cho phép các thiết bị khác như máy tính, điện thoại kết nối với mạng LAN hoặc internet. Đây là lựa chọn phổ biến và tiện lợi trong hệ thông mạng LAN của gia đình, văn phòng.

4.3. Modem tích hợp bên trong

Loại này được gắn bên trong Main của máy tính. Thông thường, nó ở dạng card mạng và được lắp vào khe PCI của máy tính.

4.4. Modem DSL, Fiber, Dial-up

Modem được sử dụng nhiều công nghệ khác nhau để kết nối với mạng internet. sau đây là 3 loại modem sử dụng các công nghệ phương tiện kết nối khác nhau.

• Modem DSL (Digital Subscriber Line): Sử dụng đường dây điện thoại để truyền dữ liệu. Nó cho phép truyền dữ liệu nhanh hơn so với kết nối điện thoại thông thường.
• Modem cáp quang (Fiber): Sử dụng cáp quang để truyền dữ liệu. Đây là công nghệ nhanh và ổn định hơn so với DSL hoặc cáp đồng trục.
• Modem Dial-up: Sử dụng đường dây điện thoại thông thường để kết nối. Đây là công nghệ lỗi thời và chậm hơn so với các loại modem khác.

5. Ưu điểm của Modem

• Một modem giúp chuyển đổi tín hiệu số thành tín hiệu tương tự.
• Giá bán của một modem khác nhau theo các tính năng mà nó có, bạn không phải tra thêm tiền cho những tình năng mà không cần sử dụng.
• Modem giúp kết nối mạng LAN với internet.
• Modem thực hiện đồng thời cả quá trình điều chế và giải điều chế

6. Nhược điểm của Modem

• Hoạt động của modem chậm lại khi kết nối với hub.
• Modem không thể theo dõi lưu lượng giữa mạng LAN và internet.
• Khi sử dụng modem, một số lượng hạn chế các thiết bị mạng có thể được kết nối với Internet.
• Các modem có nguy cơ xảy ra các cuộc tấn công liên quan đến bảo mật cao.
• Modem không cung cấp khả năng duy trì lưu lượng.

7. Cách phát huy tối đa hiệu suất của Modem

Chỉ khi biết cách dùng hiệu quả bạn mới truy cập Internet dễ dàng, ổn định. Do đó để phát huy tối đa hiệu suất của Modem bạn hãy theo dõi và thực hiện theo những điều nêu bên dưới:

• Modem Wifi cần đặt vị trí trung tâm để mang đến tín hiệu Wifi tốt nhất trong nhà, văn phòng. Nhằm tăng khả năng phát sóng, giảm tình trạng các thành phần khác trở ngại gây nhiễu sóng.
• Modem wifi được cấu hình để chọn kênh sóng phù hợp nhằm giảm xung đột với những thiết bị khác trong khu vực.
• Thường xuyên cập nhật firmware rất quan trọng để bảo đảm hoạt động ổn định, nâng cao khả năng bảo mật của thiết bị.
• Đặt mật khẩu bảo mật giúp ngăn chặn kẻ xâm nhập vào hệ thống mạng.
• Trường hợp có nhiều thiết bị dùng cùng lúc trên mạng bạn tắt đồng thời công cụ không dùng. Điều này giảm thiểu khả năng chịu tải trên mạng, tăng tốc độ Internet nhanh chóng.
• Kiểm tra và sửa chữa định kỳ Modem để bảo đảm hoạt động ổn định, bền bỉ.
• Dùng thiết bị bổ trợ như bộ khuếch đại tín hiệu tăng cường Wifi xa hơn.
• Tạo mạng riêng cho thiết bị nhằm bảo mật thông tin, giảm thiểu tải trên mạng.

Kết luận

Nhìn chung, modem là một thiết bị mạng kết nối thiết bị của bạn với Internet bằng cáp Ethernet. Modem cũ thường không phát được Wifi giống như router, nhưng với sự tiện lợi của công nghệ hầu hết modem hiện nay đã được tích hợp tính năng mạng không dây. Thế nhưng, vai trò chính là chuyển đổi tín hiệu giữa phương tiện truyền thông để truy cập, dùng dịch vụ mạng.

Mong rằng những chia sẻ trên giúp bạn nắm rõ Modem là gì. Đừng quên ghé thăm CNTTShop.vn để cập nhật thêm nhiều thông tin về công nghệ hiện nay nhé.